Wydawca treści
Projekt adaptacji do zmian klimatu na terenach górskich - kontynuacja
Tytuł projektu:
Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich – kontynuacja (MRG3)
Podmioty realizujące projekt:
- Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe reprezentowane przez CKPŚ
- 42 nadleśnictwa z terenu RDLP Kraków, RDLP Katowice, RDLP Wrocław, RDLP Krosno
- Partnerzy projektu: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Ochrony Mokradeł
Okres realizacji:
2024-2028
Cel główny projektu:
Wzmocnienie odporności górskich ekosystemów leśnych na zagrożenia związane ze zmianami klimatu poprzez realizację do końca 2028 r. kompleksowych działań retencyjnych i przeciwerozyjnych ukierunkowanych na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków naturalnych zjawisk/procesów klimatycznych takich jak susze i pożary, powodzie i podtopienia, intensywne lub długotrwałe opady atmosferyczne, ekstremalne przepływy wód w korytach, spływy powierzchniowe, niszczące działanie wód wezbraniowych.
Cele szczegółowe:
- Rozwój systemów małej retencji poprzez wykonanie obiektów i kompleksowych zadań gromadzących wodę do końca 2028 r.
- Rozwój systemów związanych z przeciwdziałaniem zbyt intensywnym spływom powodującym nadmierną erozję wodną na terenach górskich poprzez wykonanie obiektów do końca 2028 r.
W Projekcie wyznaczono również dodatkowe cele związane z działaniami edukacyjnymi oraz monitoringiem tj.:
- Wzrost wiedzy nt. wpływu małej retencji wodnej na środowisko poprzez opracowanie metodologii oceny wpływu na podstawie monitoringu środowiska wybranych zadań do 2028 r.
- Zwiększenie efektywności działań w zakresie adaptacji do zmian klimatu poprzez opracowanie dobrych praktyk realizacji działań retencyjnych do końca roku 2028.
- Podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa poprzez realizację wydarzeń edukacyjnych dla min. 500 uczestników do końca 2028 r.
Planowane działania:
W ramach projektu będą realizowane inwestycje łączące przyjazne środowisku metody techniczne i biotechniczne, m.in. związane z:
- budową, przebudową lub odbudową zbiorników małej retencji i zbiorników suchych;
- budową, przebudową lub odbudową małych urządzeń piętrzących (zastawki, małe progi, przetamowania) na kanałach i rowach w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych, przywracania funkcji obszarów mokradłowych i ich ochrony oraz odtwarzanie terenów zalewowych;
- budową, przebudową lub odbudową niedostosowanych do wód wezbraniowych obiektów hydrotechnicznych (mostów, przepustów, brodów);
- zabudową przeciwerozyjną dróg, szlaków zrywkowych oraz zabezpieczeniem obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej związanej z gwałtownymi opadami (m.in. wodospusty, płotki drewniane, dylowanki, kaszyce, narzut kamienny).
Projekt stanowi kontynuację działań realizowanych przez Lasy Państwowe w ramach projektów współfinansowanych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 i 2014-2020.
Planowane rezultaty projektu:
W projekcie planuje się wykonanie łącznie 628 sztuk obiektów i kompleksowych zadań (wskaźnik produktu), osiągnięcie pojemności obiektów małej retencji o wartości 358 tys. m3 (wskaźnik produktu) oraz osiągnięcie objętości obiektów małej retencji w wartości 280 tys. m3 (wskaźnik rezultatu).
Planowana wartość projektu:
- Całkowity koszt realizacji projektu: 302 880 000 zł
- Kwota wydatków kwalifikowalnych: 239 200 000 zł
- Kwota dofinansowania z UE: 190 666 320 zł
Nadleśnictwo Dynów w ramach projektu zaplanowało 8 zadań na łączną kwotę wydatków kwalifikowalnych 6 470 000,00 zł.
Planowana jest między innymi przebudowa zbiornika retencyjnego, przebudowa przepustów, umocnienie brzegów cieku.
#FunduszeUE
Nowy projekt retencji górskiej
Nazwa projektu: Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich
Zrealizowany w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne odraz monitoring środowiska
Planowany okres realizacji: 2016-2023 r.
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe przy wsparciu Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych jako jednostki realizującej projekt (JRP)
Celem projektu wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w górskich ekosystemach leśnych.
Cele uzupełniające:
- odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
- ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych
Podjęte działania ukierunkowane były na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
W projekcie priorytetowo potraktowano budowę i modernizację obiektów małej retencji. Ich najważniejszym zadaniem jest magazynowanie wody – nie tylko w zbiornikach, lecz także na obszarach mokradłowych oraz w ściółce i glebie leśnej. Leśnicy zrealizowali także prace związane z zabezpieczeniem infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej.
https://www.youtube.com/watch?v=j7DJf5Dqhm0
Działania retencyjne – nawet te polegające na budowie małych zbiorników wodnych oraz innych obiektów służących podpiętrzaniu oraz spowolnieniu szybkiego odpływu wody – mają wpływ nie tylko na lokalne ograniczenie zagrożenia powodziowego, lecz także na minimalizowanie strat powodowanych erozją wodną i suszą. Jest to istotne zwłaszcza w górach, gdzie specyficzne uwarunkowania środowiskowe oraz zmiany klimatyczne sprzyjają gwałtownym opadom deszczu, a w konsekwencji nagłym wezbraniom rzek i strumieni. Coraz częściej stanowią one zagrożenie dla zdrowia oraz życia ludzi i są przyczyną degradacji lokalnych ekosystemów.
Wzorem podobnego projektu z okresu 2007-2013 podjęte działania miały charakter prośrodowiskowy. Oznacza to, że zastosowano rozwiązania w jak największym stopniu dostosowane do istniejących warunków przyrodniczo-krajobrazowych, z użyciem materiałów naturalnych takich jak: kamień, drewno, faszyna czy lokalny grunt.
https://www.youtube.com/watch?v=0N67xzNsMT4&t=12s
Nadleśnictwa zaangażowane w realizację projektu będą realizować inwestycje związane z:
- budową, przebudową lub odbudową zbiorników małej retencji i zbiorników suchych;
- budową, przebudową lub odbudową małych urządzeń piętrzących (zastawki, małe progi, przetamowania) na kanałach i rowach w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych, przywracania funkcji obszarów mokradłowych i ich ochrony oraz odtwarzanie terenów zalewowych;
- przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów);
- zabudową przeciwerozyjną dróg, szlaków zrywkowych oraz zabezpieczeniem obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej związanej z gwałtownymi opadami i spływami wód (m.in. wodospusty, płotki drewniane, kaszyce, narzut kamienny).
Zasięg realizacji projektu pn. "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich"
Mapa 1. Nadleśnictwa realizujące projekt
Efekty
Najistotniejszym rezultatem projektu była ilość zretencjonowanej wody oraz liczba wykonanych obiektów retencyjnych i kompleksowych zadań.
Osiągnięte wskaźniki:
- objętość retencjonowanej wody: 615 366,59 tys. m³
- pojemność obiektów małej retencji: 916 614,89 tys. m³
- liczba obiektów piętrzących wodę lub spowalniających jej odpływ: 1 099 szt.
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 239 161 321,78 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 187 260 332,27 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 159 171 282,42 zł
Nadleśnictwo Dynów w ramach projektu zrealizowało 4 zadania, w tym wybudowano zbiornik retencyjny o pojemności 4 201,80 m3, przebudowano most, przebudowano przepust na drodze leśnej oraz wykonano biologiczną zabudowę brzegu potoku w celu ochrony infrastruktury drogowej.
Projekty i fundusze
Celem projektu jest spowolnienie odpływu wód z terenów górskich poprzez zwiększenie możliwości retencyjnych zlewni. Pozwoli to na zminimalizowanie negatywnych skutków zjawisk naturalnych w postaci: powodzi, niszczącego działania wód wezbraniowych oraz suszy na górskich obszarach leśnych.
Projekt pn. „Przeciwdziałanie skutkom odpływu wód opadowych na terenach górskich. Zwiększenie retencji i utrzymanie potoków oraz związanej z nimi infrastruktury w dobrym stanie" realizowany w ramach III Priorytetu Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Budżet projektu:ok. 172 000 000 zł
Czas realizacji:2007 – 2014 r.
Beneficjent:Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W ramach projektu zaplanowano działania zwiększające możliwości retencyjne obszarów górskich (m.in. budowę zbiorników, renaturyzację potoków i obszarów podmokłych), chroniące stoki przed nadmiernym spływem powierzchniowym oraz gwarantujące utrzymanie właściwego stanu technicznego istniejącej infrastruktury hydrotechnicznej. W skład zadań inwestycyjnych będą wchodzić kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne. W projekcie uczestniczy 55 nadleśnictw położonych w obrębie czterech Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych: Krosno, Katowice, Kraków, Wrocław.
Nadleśnictwo Dynów w ramach projektu zaplanowało 8 zadań dotyczących zbiorników retencyjnych w wyniku, których powstanie 13 zbiorników. Ilość zretencjonowanej wody wyniesie ok. 36 000 m3. W ramach projektu zaplanowano również 1 zadanie dotyczące wykonania umocnień brzegu potoku Borownica łącznie z zabudową biologiczną skarp, mające na celu spowolnienie odpływu wód potoku. Koszt wydatków kwalifikowanych całego przedsięwzięcia na poziomie Nadleśnictwa szacowany jest na 3 125 000 zł netto.
Najnowsze aktualności
XIV Turniej Piłki Siatkowej
XIV Turniej Piłki Siatkowej
o Puchar Przewodniczącego Zarządu Okręgowego SITLiD
Po raz czternasty (corocznie od 2003 roku) na turnieju siatkarskim spotkało się około 300 pracowników z 18 nadleśnictw z terenu RDLP w Krośnie. Tym razem w sobotę 23 kwietnia w Dynowie, u gościnnych koleżanek i kolegów z tego nadleśnictwa.
Po losowaniu drużyny zostały podzielone na 6 grup: A – RDLP Krosno, Ustrzyki, Bircza; B – Lubaczów, Leżajsk, Lutowiska; C – Oleszyce, Lesko, Dynów; D – Jarosław, Narol, Dukla; E – Kolbuszowa, Tuszyma, Brzozów; F – Sieniawa, Głogów, Strzyżów. W tych grupach walki toczyły się o przejście do następnego etapu (przechodziły dwa zespoły), sposobem każdy z każdym. Mecze odbywały się na sześciu osobnych boiskach w trzech obiektach, wynajętych dzięki staraniom Gospodarzy. Dzięki temu każda grupa rozgrywała spotkania komfortowo, bez krążenia i pilnowania kolejności meczu – na swoim boisku. Na tym etapie większość spotkań kończyła się wynikiem 2:0, jedynie w grupie C, w której o wyjściu z grupy na drugim miejscu decydował ostatni mecz, drużyny Leska i Dynowa toczyły zacięty bój, zakończony ostatecznie w trzecim secie zwycięstwem Dynowian 2:1 – gospodarze przeszli do następnego etapu.
Do następnego etapu rozgrywek przeszły drużyny, które zajęły 1 i 2 miejsca w swojej grupie, i były to kolejno zespoły: Bircza, RDLP Krosno, Lutowiska, Lubaczów, Oleszyce, Dynów, Narol, Jarosław, Kolbuszowa, Tuszyma, Sieniawa, Głogów. Zespoły te rozegrały po jednym meczu między sobą systemem pucharowym, tzn. zwycięzca z grupy A z drużyną z drugiego miejsca grupy B i tak dalej, czyli przegrani mieli szansę się odegrać. Tak się też stało, kiedy to drużyny z Lubaczowa, Dynowa i Tuszymy (2 miejsca w swoich grupach) pokonały odpowiednio Birczę, Narol oraz Sieniawę (1 miejsca). Dużą sensacją tego etapu było odpadnięcie zespołu z Birczy, dotychczasowych stałych finalistów, ale cóż – taki jest sport.
Drużyny zwycięskie po tym etapie utworzyły dwie nowe grupy: G – Lubaczów, Lutowiska, Oleszyce oraz H – Dynów, Kolbuszowa, Tuszyma, w których ponownie rozegrały po 2 mecze systemem każdy z każdym. Specyfika systemu rozgrywek tego turnieju i mobilizacja zespołu z Lubaczowa spowodowały, że w tej fazie ponownie stanęły naprzeciwko siebie drużyny Lubaczowa i Lutowisk. Lubaczów, który w eliminacjach przegrał 2:0, tym razem wygrał 2:0 z Lutowiskami, i ostatecznie wyszedł z grupy G na pierwszym miejscu! Na tym etapie mecze były już naprawdę zacięte, bitwa była o każdą piłkę, gdyż trafiły na siebie drużyny mocne, a jeszcze zawodnicy zachowywali świeżość i siły. W grupach po tym etapie, drużyny zajęły kolejne miejsca: 3 – Oleszyce i Dynów (odpadły z dalszych rozgrywek), miejsca 2 – Lutowiska i Tuszyma – mecz o miejsce 3 oraz zwycięzcy – Lubaczów i Kolbuszowa – mecz o 1 miejsce w turnieju.
Dwa ostatnie mecze finałowe między wymienionymi drużynami odbyły się na centralnym boisku hali głównej, dzięki czemu wszyscy mogli je obserwować. Jak przystało na najlepszych, mecze finałowe toczyły się z dużą zaciętością, do końca nie można było wytypować zwycięzcy. Walka o każdą piłkę, zmiana przewagi w setach, długie potyczki – cechowały obydwa spotkania. Jednak na końcu ktoś musiał okazać się lepszy – i tak Tuszyma pokonała Lutowiska (tie break 17:15 dla Tuszymy!), zajmując trzecie miejsce. Lubaczów natomiast, który przegrał pierwszego seta 21 : 17, wygrywając dwa następne 21 : 15 i 15 : 8 , pokonał Kolbuszową i tym samym wygrał cały Turniej! Zdobywcą Pucharu Przewodniczącego ZO SITLiD w XIV turnieju została więc drużyna z Lubaczowa.
Po zakończonych spotkaniach wręczono pamiątkowe statuetki, puchary i nagrody. Najmłodszym uczestnikiem zawodów okazała się 11-letnia Julia Jemioło, córka pracownika z Tuszymy a najstarszym, Jan Woroniak z Oleszyc. Najlepszą grającą kobietą i miss turnieju została Patrycja Magusiak, zawodniczka drużyny RDLP Krosno. Najlepszymi zawodnikami turnieju zostali: broniącym Mateusz Gazda z Kolbuszowej, atakującym Jarosław Janosik, również z Kolbuszowej, rozgrywającym Janusz Gaweł z Tuszymy a najbardziej wszechstronnym zawodnikiem o niespożytych siłach i zdobywcą nagrody Dyrektora RDLP – Piotr Rozwód z Lubaczowa. Najlepszym, grającym nadleśniczym Turnieju, który rozgrywał z drużyną mecze od eliminacji po finał był Bartłomiej Peret, nadleśniczy z Kolbuszowej. Puchar Fair Play przyznano drużynie Nadleśnictwa Dynów, a nagrodę najlepszego klubu kibica otrzymali kibice z Birczy. Wszystkie drużyny otrzymały pamiątkowe statuetki, a finaliści oczywiście puchary. Nagrody wręczane na turnieju ufundowane zostały przez sponsorów – Dyrektora Regionalnej Dyrekcji LP w Krośnie, Polskie Towarzystwo Leśne, Związek Leśników Polskich, NSZZ Solidarność, SITLiD oraz Pana Artura Kurz z firmy Distein, którym serdecznie dziękujemy.
Rozdanie nagród i wręczanie pucharów zwycięzcom odbywało się w szczególnie uroczystej atmosferze, gdyż oprócz Przewodniczącego ZO SITLiD Zenona Szkamruka, gospodarza Adama Pilcha i sponsora Artura Kurz, wręczali je znamienici Goście –Dyrektor RDLP w Krośnie Grażyna Zagrobelna oraz Burmistrz Miasta Dynowa Zygmunt Frańczak. Obecność Pani Dyrektor była dla nas szczególnie miłym akcentem, gdyż do tej pory bardzo rzadko (chyba tylko jeden raz) odwiedzał nasz turniej najwyższy przełożony naszej Dyrekcji. Tym bardziej, że Pani Dyrektor obejrzała mecze finałowe i nie szczędziła nam miłych słów uznania i podziwu za umiejętności i włożony wysiłek sportowy, podkreślając, że po grze widać, iż pracownicy trenują również na co dzień. Wyraziła też nadzieję, że ten sport upowszechni się na wszystkie nadleśnictwa Dyrekcji – i na turnieju pojawi się 27 drużyn!
W tym roku gościliśmy u kolegów z Nadleśnictwa Dynów. Pracownicy tego Nadleśnictwa, pod przewodnictwem nadleśniczego Adama Pilcha, spisali się doskonale pod względem organizacyjnym. Turniej ze względu na jednodniową formułę musi być perfekcyjnie przygotowany i prowadzony, aby mógł odbywać się bez przeszkód. Temu zadaniu gospodarze sprostali bardzo dobrze – za co serdecznie im dziękujemy, i za co tradycyjnie otrzymali upominek od Przewodniczącego ZO SITLiD. Również gospodarzom obiektów, w których odbywały się mecze należą się słowa uznania za ich udostępnienie i przygotowanie wszystkiego co było potrzebne. Na koniec dziękujemy obsłudze medycznej, oraz sędziom za ich niemały wkład pracy w ciągu całego dnia rozgrywek.
Po uroczystym rozdaniu nagród, przemówieniach i pochwałach udaliśmy się do Zajazdu "Błękitny San", gdzie firma cateringowa przygotowała znakomite posiłki – szczególnie godna polecenia była grochówka z wojskowego kotła. Ta sama firma obsługiwała cały turniej – duże uznanie za wkład pracy. Wspólnie rozpatrywany był cały dzień – tym razem przy stołach, a były też i tańce – zawodniczki i zawodnicy nadal tryskali energią. Do tańca niepowtarzalną muzykę przygrywała, zaproszona przez Gospodarzy, kapela "Tońko" z Dynowa.
Tekst: Roman Januszczak
Zdjęcia: Robert Sobkowicz, Małgorzata Kaczorowska